Ano ang ginagawa o trabaho ng isang Auditor?

Pagpapanatili ng Integridad at Katapatan: Pangunahing layunin ng isang Auditor

Ang mundo ng pagsusuri (audit) at pagsusuri ng mga pinansyal na talaan (financial reports and records) ay isang malawak na industriya na may malaking halaga ng responsibilidad.

Sa pangangalaga ng integridad at katapatan ng mga pinansyal na ulat, ang mga auditor ay gumaganap ng isang kritikal na papel sa pagpapanatili ng tiwala sa negosyo at merkado (para sa pribadong sektor) at sa gobyerno.

Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang mga bokasyonal na gawain ng isang auditor, ang kanilang mga tungkulin, at kung paano nila pinapangalagaan ang mga interes ng publiko.

Ano ang pangunahing trabaho ng isang Auditor?

Upang maunawaan ang trabaho ng isang auditor, mahalaga na malaman ang kanilang pangunahing layunin.

Ang mga auditor ay hindi lamang nagrerebyu at nagpapatunay ng mga transaksyon ng isang kumpanya, ngunit sila rin ang nagtataguyod at sumusuri ng mga patakaran at pamamaraan na may kaugnayan sa pagsasagawa ng mga negosyo (sa pribadong sektor) at ang tamang paggamit ng pondo ng gobyerno.

Ang kanilang pangunahing layunin ay matiyak na ang mga pinansyal na ulat ay may katumpakan at katapatan, at walang paglabag sa mga regulasyon at mga prinsipyo ng accounting.

Sa gobyerno, ang Commission on Audit (COA) ang pangunahing nagtatakda ng mga panuntunan sa pagsusuri (audit) ng mga transaksyon ng gobyerno.

Samantala, sa pribadong sektor naman ginagamit ng mga auditor ang panloob na panuntunan ng kompanya (internal guidelines and policies) at ang mga batas at panuntunan na itinakda ng kaukulang ahensya ng gobyerno tulad ng Bureau of Internal Revenue (BIR) para sa tamang pagbayad ng buwis.

Responsibilidad ng isang Auditor

Sa pang-araw-araw na gawain, ang isang auditor ay may iba’t ibang mga responsibilidad.

Una, sila ay nagsasagawa ng mga pagsusuri sa sistema ng kontrol (internal controls) sa loob ng isang kumpanya o ng gobyerno. Ito ay nagpapahintulot sa kanila na matukoy ang mga potensyal na banta sa integridad ng mga pinansyal na ulat at magbigay ng rekomendasyon para sa mga pagpapahusay (improvement).

Halimbawa, maaaring mahanap ng isang auditor na may kakulangan sa proseso ng pag-apruba ng mga transaksyon, na maaaring magdulot ng pagkakamali o pang-aabuso. Sa pamamagitan ng pagbalangkas ng mga rekomendasyon, ang auditor ay nagbibigay ng mga solusyon para sa mga isyung ito.

Bilang bahagi ng kanilang trabaho, ang mga auditor ay dinadala rin sa pagsusuri ng mga financial statement ng isang kumpanya o ng gobyerno. Ito ay nangangailangan ng pagpapasiya kung ang mga talaan (financial records) ay naipapakita ang karampatang detalye at kung ang mga ito ay nasa pagsang-ayon sa mga pamantayan ng accounting. Ang pagsusuri na ito ay maaaring isagawa gamit ang iba’t ibang mga pamamaraan tulad ng pagsusuri ng dokumento, pagsasagawa ng mga interbyu sa mga kawani ng kumpanya o gobyerno, at pagsusuri ng mga transaksiyon at mga ebidensya.

Pagkatapos ng pagsusuri, ang auditor ay nagbabahagi ng kanilang mga natuklasan sa pamamagitan ng isang audit report at mga rekomendasyon (audit recommendations) sa pamamagitan ng paghahanda ng mga ulat at iba pang mga dokumento. Ang mga ulat na ito ay naglalaman ng mga detalye ng mga problema at isyu na natuklasan, kasama ang mga rekomendasyon para sa pagpapahusay. Ang mga ulat na ito ay mahalaga para sa mga stakeholders ng kumpanya o ng publiko (kung tungkol sa gobyerno) tulad ng mga may-ari, mga tagapamahala, at mga regulator, na nagbibigay ng impormasyon upang magamit nila sa kanilang mga desisyon (decision making) at mga hakbang.

Bukod sa mga pagsusuri at paghahanda ng mga ulat, ang mga auditor ay may mahalagang papel sa pagtatapos ng mga pagsusuri. Sa isang pormal na proseso na tinatawag na “audit opinion“, ang auditor ay nagbibigay ng kanilang opinyon sa integridad at katapatan ng mga pinansyal na ulat ng kumpanya o ng gobyerno. Ang opinyon na ito ay maaaring maging “malinis” o walang mga isyu, “may pag-aalinlangan” na may ilang mga isyu na nangangailangan ng pansin, o “may salungat na opinyon” na nagpapahiwatig ng malawakang mga paglabag sa mga pamantayan ng accounting.

Bilang mga propesyonal, ang mga auditor ay sumusunod sa mga regulasyon at pamantayan ng accounting tulad ng International Financial Reporting Standards (IFRS) o Generally Accepted Accounting Principles (GAAP). Katulad ng unang nabanggit sa itaas, ang COA naman ang nagtatakda ng panuntunan ng pagsasagawa ng pagsusuri sa mga transaksyon ng gobyerno.

Ang mga auditors ay dapat magpatuloy sa pag-aaral at pag-unlad sa kanilang propesyon upang manatiling updated sa mga bagong regulasyon at mga pamamaraan sa pagsusuri. Ang mga auditor ay maaaring magpatuloy sa pagsusuri ng mga sertipikasyon tulad ng Certified Public Accountant (CPA) para mapatunayan ang kanilang kakayahan at kredibilidad.

Sa kabuuan, ang trabaho ng isang auditor ay kritikal sa pagpapanatili ng katapatan at integridad sa pagsusumikap ng mga negosyo at ng gobyerno. Ang kanilang mga pagsusuri at pag-aaral ay naglalayong matiyak na ang mga financial statement ay totoo, naaayon sa mga regulasyon, at nagpapahayag ng tunay na kalagayan ng isang organisasyon. Sa pamamagitan ng kanilang propesyonalismo at dedikasyon, ang mga auditor ay nagsisilbing mga tagapagtanggol ng interes ng publiko at nagpapanatili ng tiwala sa industriya ng negosyo.

Ang mga impormasyon sa itaas ukol sa trabaho ng isang auditor ay totoo din sa ibat ibang grupo na may posisyon para sa isang auditor tulad ng mga organisasyon o samahan ng mga estudyante (student organization o clubs) sa paaralan, kooperatiba, people’s organization, asosasyon, grupo at iba pa.